Jong Talent 2005, CABK Zwolle.

Ik werk per onderdeel op heel verschillende manieren en wil daarmee een geheel maken, waarbij niet meer alleen de verschijningsvorm voorop staat maar eerder de ondertoon van alle delen als geheel, vergelijkbaar met de verscheidenheid aan voorwerpen die je in een stilleven aan kan treffen en die toch één schilderij maakt.

Ik behandel ruimtes en mijn ruimtelijke werk graag als een schilderij. Dit geldt voor de maten en verhoudingen of compositie van m'n installaties maar ook voor de inhoudelijke kant. Ik houd me namelijk aan de ene kant wél het liefst bezig met wat een ruimtelijk object zelf werkelijk is en de letterlijkheid, maar anderzijds met de problemen die daarbij komen kijken doordat geen mens om zijn associatieve benadering heen kan.

De schilderkunst heeft een rijke traditie in het omgaan met associatieve elementen en symboliek die ik steeds liever onderzoek.
De beeldhouwkunst heeft mij eerder juist geleerd het fundamentelere en letterlijk fysieke te waarderen. Het schemerige gebied tussen het letterlijk tastbare logische (een soort extreme haast naieve logica) en het associatieve in, vind ik het interessantst.

De gedachtes die tot werk leiden zijn bij mij vaak net zo intuitief en vluchtig als bij bijvoorbeeld expressionistische schilders, vervolgens vind ik het vaak van belang dat juist die vluchtige gedachtes een uitvoering verdienen die nadrukkelijk niet expressionistisch is maar die een lang, precies en aan techniek onderhevig proces kent. Deze uitvoering of vormgeving leidt er toe dat een vluchtige gedachte ineens een geloofwaardig product kan lijken. Het is voor mij soms belangrijk dat iets er niet als een kunstwerk uitziet, terwijl het het enige is dat het juist wél is.

Ik probeer telkens het één door te prikken met het ander. Mijn titels wijzen vaak op het letterlijk zichtbare en hebben tegelijk een hoog associatief gehalte. Bijvoorbeeld de titel "All Medium" wijst enerzijds niets anders aan dan dat alle shirts de maataanduiding medium hebben, aan de andere kant is het een uitspraak over middelmatigheid in een veel bredere, misschien sociale maar in ieder geval associatieve context. Er zijn tal van momenten waarop die twee kanten in mijn werk elkaar tegenkomen.

Zo streef ik ernaar om een geheel te maken van wat in eerste instantie twee onverenigbare benaderingen lijken. Aangezien ik niet geloof dat voor een mens het één zonder het ander kan bestaan, schipper ik zoveel mogelijk heen en weer. De vraag of deze twee kanten wel of niet een geheel kunnen vormen boeit me, maar het antwoord daarop zal ik niet proberen te geven of te vinden. Ik ben daar ook niet naar op zoek.
Ik zoek nuchterheid in de romantiek en andersom. Ik probeer geen kant te kiezen. Zodra ik een stellingname of een vast principe bespeur ruik ik onraad. Een af en zogenaamd "kloppend" concept is een dood concept.

Mijn scriptie heeft als titel "de mens doet het met zichzelf", waarin ik schrijf over optimisme en pessimisme en de problematiek aangaande de integriteit van zowel artiest als publiek. Belangrijk is dat ik over zowel bijvoorbeeld zangers van het levenslied schrijf als over moderne kunstenaars en het bijbehorende publiek. Geinteresseerden stuur ik graag een exemplaar.

"Waarheden" verkondigen is een gevaarlijke neiging die altijd op de loer ligt en mijn taak is dan ook zowel bij mijzelf als bij de toeschouwer die neiging te bestrijden.
Vandaar dat ik het hierbij laat, de lengte van dit stuk baart me al enige zorgen en ik begin al iets van een soort bederf te merken...

Wat betreft de beoordeling van mijn eindexamen, waar om gevraagd wordt in de mij gestuurde mail kan ik (bij ons kregen we geen cijfers, ook niet op het diploma) alleen maar zeggen dat het volgens de commissie een helder en goed geslaagd examen was. De persoonlijke toevoegingen van docent Eli Content aan mijn getuigschrift zijn de enige tastbare extra's die ik heb, maar zoals ik een paar woorden terug schrijf, persoonlijke, en ik denk daarom niet dat verder iemand er hier wat aan zou hebben en ik hoop dat dit zo voldoende is.
Dank voor de aandacht,
Jan Derks (janderks@gmail.com)